لینوکس Red Hat Enterprise جزو معدود لینوکس هایی است که از قوانین GNU که قبلا در انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران در موردش صحبت کردیم چندان تابعیت نمی کند. در واقع توزیع Red Hat Enterprise بر پایه و اساس لینوکس Fedora بوده است و ساخت کشور ایالات متحده آمریکا است ، معماری که این سیستم عامل بر پایه و اساس ان ساخته شده است و آنها را پشتیبانی می کند از i386 ، ia64 ،PowerPC ، s390 ، s390x ، x86 و x64 پشتیبانی می کند.
دسکتاپ هایی که در لینوکس Red Hat Enterprise پشتیبانی می شود KDE و GNOME هستند و این سیستم عامل هم می توانید به عنوان سرور هم به عنوان دسکتاپ مورد استفاده قرار بگیرد. Red Hat Enterprise Linux که بصورت خلاصه RHEL هم گفته می شود جزو معدود توزیع های لینوکس است که توسط یک شرکت خاص طراحی و توسعه داده شده است و بصورت ویژه برای مباحث تجاری مورد استفاده قرار می گیرد ، شرکت Red Hat مالک و سازنده RHEL است.
تقریبا تمامی آموزش ها و پشتیبانی که از RHEL انجام می شود توسط یک سری دوره آموزشی که ساخته شرکت Red Hat است به نام سری اموزشی Red Hat Certification انجام می شود. Red Hat مثل سایر توزیع های لینوکس رایگان نیست و شما برای استفاده از Red Hat Enterprise بایستی آن را از شرکت خریداری کنید اما بر اساس قانون Open Source کدهای نوشته شده در این سیستم عامل نیز بصورت رایگان قابل دسترس می باشند و بعضا توزیع های دیگری از لینوکس وجود دارند که از همین سورس و اعمال تغییرات بر روی آن توزیع جدیدی ارائه می کنند.
به یک نکته توجه کنید که ما لینوکسی در حال حاضر به نام Red Hat نداریم و محصول Red Hat از سال 2004 دیگر تولید نشده است ، لینوکسی که امروزه شما به عنوان Red Hat می شناسید با هسته لینوکس Red Hat ای که در ابتدا وجود داشت کاملا متفاوت است و ما آن را به عنوان Red Hat Enterprise می شناسیم. نسخه های اولیه ای که از سیستم عامل لینوکس Red Hat معرفی شدند به عنوان Red Hat Commercial Linux معروف بودند ، شرکت Red Hat اولین محصول لینوکس خود را در سال 1994 معرفی کرد.
Red Hat اولین توزیع از لینوکس بود که از ساختار RPM Package Manager برای قالب بندی نرم افزارهای خود استفاده کرد و به مرور زمان همین ساختار به توزیع های دیگر لینوکس هم سرایت کرد و امروزه توزیع هایی مثل Mandriva و Yellow Dog از این نوع Package Manager استفاده می کنند. بعد از متوقف شدن تولید لینوکس Red Hat در سال 2004 شرکت Red Hat یک توزیع دیگر از لینوکس را به دنیا معرفی کرد که قبلا در انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران در خصوص این نسخه مفضل توضیح داده ایم و این محصول چیزی جز لینوکس Fedora نبود ، Fedora بر خلاف Red Hat یک لینوکس رایگان بود و همگان می توانستند از آن براحتی استفاده کنند به ویژه کاربران خانگی که توانایی خرید Red Hat را نداشتند ، از آن به بعد و با معرفی شدن Fedora ، شرکت Red Hat شروع به ایجاد کردن محصول جدید Red Hat خود بر پایه و اساس لینوکس Fedora کرد که اسم ان Red Hat Enterprise بود.
اولین نسخه ای که از توزیع لینوکس Red Hat Enterprise وارد بازار شد به عنوان Red Hat Linux Advanced Server معرفی شد. در سال 2003 شرکت Red Hat یک نامگذاری مجدد روی محصول تولیدی خود گذاشت و اسم Red Hat Linux Advanced Server را به Red Hat Enterprise Linux AS تغییر داد و دو نسخه مختلف به نامهای Red Hat Enterprise Linux ES و Red Hat Linux Enterprise WS را نیز معرفی کرد. شرکت Red Hat برای حفظ علامت تجاری خود ، قوانین سفت و سختی در خصوص توزیع رایگان محصول خود یعنی RHEL اعمال کرد اما همچنان قوانین اصلی ماهیت Open Source را رعایت کرد و سورس کد RHEL را در اختیار همگان بصورت رایگان قرار داد.
نسخه های متعددی از توزیع های لینوکس از سورس کدهای RHEL استفاده کردند و توزیع های شرکتی و قابل اعتماد خوبی همچون CentOS و Scientific Linux را بصورت کاملا رایگان معرفی کردند ، حتی نسخه های تجاری نیز به بازار معرفی شدند که کاملا با Red Hat Enterprise تطابق داشتند و کاربردهای کلان سازمانی به ویژه در حوزه پایگاه داده داشتند که مهمترین توزیعی که در این حوزه می توانیم نام ببرسیم Oracle Linux است که به تجربه می توان گفت خود خود RHEL است که برای استفاده از پایگاه داده ای مثل Oracle طراحی شده است.
جالب اینجاست بدانید که نسخه های آکادمیک و دسکتاپ لینوکس Red Hat Enterprise نیز وجود دارند که برای همین منظور خریداری و استفاده می شوند. این نسخه ها برای استفاده مدارس ، دانشگاه ها و دانشجویان کاربرد دارد و قیمت آنها به نسب قیمت سایر نسخه های RHEL ارزانتر است ، این نسخه ها نیز مانند نسخه Enterprise اصلی از پشتیبانی کامل شرکت سازنده برخوردارند. نسخه های ES از Red Hat Enterprise مخفف Entry-Level Server است که برای شروع کار با این سیستم عامل مناسب است ، نسخه AS برای سرویس های پیشرفته یا Advanced Server استفاده می شوند و در نهایت نسخه WS برای استفاده در Workstation ها کاربرد دارند.
اگر شما به یک نسخه با ثبات و قابل اعتماد ، دارای پشتیبانی و دارای مدرک بین المللی لینوکس نیاز دارید که بعضا در برخی از سازمان ها مورد نیاز است می توانید از RHEL استفاده کنید. امروزه RHEL از بهترین و پر استفاده ترین لینوکس ها برای سرورها و پردازش های سنگین به حساب می آید اما فراموش نکنید که این شرکت بصورت رسمی کشور عزیزمان ایران را تحریم کرده است و شما نمی توانید از Repository های آنلاین این شرکت استفاده کنید. در مقاله آموزش لینوکس در خصوص اینکه ماهیت سیستم عامل لینوکس چیست و چه تاریخچه ای دارد صحبت کرده ایم.
امیدوارم مورد توجه شما قرار گرفته باشد، در صورت یادگیری و علاقه بیشتر بعد از یادگیری لینوکس در سطح Linux Essentials آماده ورود به دوره آموزشی LPIC 1 خواهید شد. LPI یا بنیاد حرفه ای لینوکس ( با اسم انیستیتو لینوکس کانادا هم شناخته می شود ) این دوره را به دو قسمت یا دو کد دوره LPIC 1 با کد 101 و LPIC 1 با کد 102 تقسیم بندی کرده است . برای اینکه شما گواهینامه بین المللی لینوکس LPIC 1 را بصورت کامل دریافت کنید بایستی هر دو دوره را بصورت کامل یاد بگیرید. مدرک بین المللی الپیک یک ( LPIC 1 ) یکی از محبوب ترین دوره های آموزش لینوکس در دنیا به حساب می آیند که بر اساس سرفصل های منظم و مرتب ، استانداردهای بین المللی ، بدون وابستگی به یک توزیع خاص از سیستم عامل لینوکس ، برای افرادی طراحی شده است که می خواهند در مسیر یادگیری لینوکس به سطح بالاتری دست پیدا کنند.
دوره آموزشی LPIC 2 | الپیک دو در واقع سطح متوسط یادگیری لینوکس در دنیا محسوب می شود. شما برای اینکه بتوانید وارد دوره آموزشی LPIC 2 یا سطح متوسط آموزش لینوکس شوید قطعا باید با مقدمات کار کردن با سیستم عامل لینوکس در سطح LPIC 1 آشنایی داشته باشید. در واقع اگر شما در دوره آموزشی LPIC 1 ساختار سیستم عامل لینوکس را به خوبی درک کرده باشید و مدیریت مقدماتی لینوکس را یاد گرفته باشید ، آماده ورود به دوره آموزشی LPIC 2 خواهید بود.
لینوکس توزیع CentOS یکی از محبوب ترین توزیع های لینوکس امروزی است ، CentOS مخفف کلمه های Community ENTerprise Operating System است. هسته اصلی لینوکس CentOS از سیستم عامل Red Hat Enterprise Linux یا RHEL گرفته شده است و به همین دلیل این سیستم عامل کاملا با RHEL سازگاری دارد. طبیعتا با توجه به اینکه در مقاله قبلی در انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران در خصوص توزیع RHEL و اینکه از Fedora گرفته شده است ، می توان نتیجه گرفت که در نهایت CentOS نیز از Fedora گرفته شده است.
برخلاف RHEL که تجاری و پولی است ، CentOS یک توزیع رایگان از لینوکس می باشد. CentOS توسط Community ها پشتیبانی می شود و این یعنی اینکه شما به جای اینکه انتظار پشتیبانی حرفه ای و پرداخت هزینه های پشتیبانی خدمات به شرکت تولید کننده پرداخت کنید ، تنها کافیست کمک ها و پشتیبانی خود را از این Community های عمومی تامین کنید و هیچگونه هزینه ای نیاز نیست پرداخت کنید.
البته به این نکته نیز توجه کنید که با توجه به اینکه این سیستم عامل از RHEL گرفته شده است ، افرادی که در Community ها به سئوالات و مشکلات پاسخ می دهند معمولا از مهندسین نرم افزار حرفه ای هستند که برای شرکت Red Hat کار می کنند ، البته در کنار این افراد مدیران سیستم و علاقه مندان به سیستم عامل های لینوکس در سراسر دنیا را نیز اضافه کنید تا متوجه شوید که چه اندازه پشتیبانی از سیستم عامل CentOS در دنیا به تمام معنا انجام می شود.
سالها به عنوان یک پروژه و یک سیستم عامل مستقل معرفی می شد تا اینکه در سال 2014 پروژه CentOS رسما به شرکت Red Hat پیوست. نسخه هایی که از CentOS به بازار ارائه می شوند در واقع نسخه Mirror از نسخه هایی است که در Red Hat Enterprise Linux معرفی می شوند. یعنی هر بار که نسخه جدیدی از Red Hat Enterprise Linux منتشر شود ، مدتی بعد نسخه ای مشابه آن به عنوان CentOS معرفی می شود.
معمولا بعد از معرفی شدن هر نسخه از RHEL بعد از حدود چند هفته یا حداکثر چند ماه نسخه جدید CentOS نیز معرفی می شود. این مدت زمان به دلیل این است که گروه CentOS باید زمان بگذارند و ساختار برندینگ Red Hat را از روی RHEL حذف کنند و تقریبا همه چیز را از روی سورس کدهای RHEL مجددا بسازند. با ترکیب شدن یک تیم پشتیبانی خوب و غنی در Community های CentOS و همچنین مستندات کامل این سیستم عامل ، CentOS تبدیل به یک محصول عالی برای استفاده در تجارت ها ، سازمان ها ، مدارس و دانشگاه ها و سایر مواردی می باشد که نیازمند یک لینوکس قابل اتکا برای سرورها و دسکتاپ های خود هستند. با انتخاب کردن CentOS دیگر نیازی به پرداخت هزینه های زیاد برای خرید محصولات Enterprise نخواهد بود.
اما بیشتر سازمان هایی که از CentOS استفاده می کنند ، از این سیستم عامل در کنار سیستم عامل Red Hat Enterprise Linux استفاده می کنند و با توجه به پشتیبانی که از شرکت Red Hat دریافت می کنند می توانند در صورت بروز مشکل سیستم عامل های CentOS خودشان را نیز رفع اشکال کنند.در چنین سازمان هایی از RHEL به عنوان سرور اصلی در سازمان استفاده می شود و از CentOS به عنوان سیستم عاملی برای سرورهای نه چندان حساس استفاده می شود ، یا از CentOS به عنوان یک سرور Redundant و Backup استفاده می کنند. این موضوع باعث می شود که دیگر سازمان ها نیازی به استخدام چندین مدیر سیستم نداشته باشند و با استخدام یک مدیر سیستم مسلط به RHEL کار مدیریت CentOS های سازمان را هم به یکباره انجام می دهند و این از نظر هزینه های مالی کاملا به سود سازمان است .
در خصوص لینوکس توزیع Debian هم قبلا در انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران صحبت کرده ایم ، همانطور که می دانید توزیع Debian محبوب ترین توزیع در میان لینوکس های دنیا است ، جالب اینجاست بدانید که در جولای سال 2010 برای اولین بار توزیع CentOS به عنوان محبوب ترین توزیع در میان توزیع های مورد استفاده به عنوان Web Server انتخاب شد که در آن زمان بیش از 30 درصد وب سرورهای دنیا از این سیستم عامل استفاده می کردند ، هر چند که در ژانویه 2012 این عنوان و جایگاه مجددا به توزیع Debian اختصاص یافت اما در نوع خودش جالب بود.
CentOS یکی از محبوب ترین توزیع های لینوکس برای استفاده در سرویس های هاستینگ وب اینترنتی است. با توجه به هماهنگ بودن و سازگاری کامل CentOS و RHEL این سیستم عامل با اکثر نرم افزارهای دنیا سازگاری کامل دارد ، بیشتر کنترل پنل های هاستینگ امروزی از سیستم عامل CentOS به عنوان توزیع لینوکس شماره یک خودشان استفاده می کنند.
از لحاظ معماری فنی توزیع CentOS لینوکس از معماری های x86 ، x64 و i386 پشتیبانی می کند ، امروزه حتی از CentOS از PowerPC نیز پشتیبانی می کند. قبل از اینکه اسم CentOS بر روی این محصول گذاشته شود آن را به عنوان cAos Linux می شناختیم . در ژوئن 2006 شخصی به نام David Parsley که برنامه نویس اصلی سیستم عامل Tao Linux که یکی از Clone های اصلی RHEL بود اعلام کرد که Tao Linux دیگر بازنشسته شده است و شروع به توسعه و برنامه نویسی سیستم عامل CentOS کرد.
کاربران Tao Linux براحتی بعد از ارائه شدن نسخه CentOS با استفاده از بروز رسانی YUM خود را به CentOS بروز رسانی کردند. جالب اینجاست بدانید که دامین اینترنتی CentOS.org که بزرگترین Community این سیستم عامل است توسط فردی به نام Lance Davis قبلا ثبت شده بود و بعدها طی یک قرارداد ، تیم مدیریتی CentOS ای دامین را از Davis خریداری کردند. CentOS از دسکتاپ های KDE و GNOME پشتیبانی می کند و از این سیستم عامل هم به عنوان سرور و هم به عنوان Workstation می توان استفاده کرد.برای یادگیری لینوکس در حد حرفه ایی به آموزش لینوکس مراجعه کنید.
وقتی صحبت از آموزش لینوکس می شود ، یکی از سوالاتی که ذهن خیلی از افراد را به خودش مشغول می کند این است که با کدام دوره آموزشی باید یادگیری لینوکس را شروع کنیم؟ نکته اینجاست که با توجه به اینکه سیستم عامل لینوکس یک شرکت پشتیبان مشخص نداشته و در قالب پروژه متن باز ارائه می شود ، عملا نمی توان یک دوره لینوکس را به عنوان دوره قطعی و تضمینی برای یادگیری لینوکس معرفی کرد. از این جهت شرکت ها ، سازمان های مردم نهاد و ... اقدام به طراحی و تدوین دوره های متنوعی در حوزه آموزش لینوکس کرده اند که امروز می خواهیم مهمترین آنها را با هم مرور کنیم تا شما تفاوت بین انواع دوره های لینوکس را متوجه شوید.
حتما شرکت کامپتیا را می شناسید. این شرکت بصورت تخصصی بر روی آموزشهای پایه حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می کند. دوره های آموزشی مثل : دوره آموزش نتورک پلاس ( CompTIA Network+ ) ، دوره آموزشی سکیوریتی پلاس ( CompTIA Security+ ) ، دوره آموزشی A+ و چند پلاس دیگر از جمله معروف ترین دوره های آموزشی شرکت کامپیتیا با محوریت آموزش شبکه ، آموزش امنیت و کامپیوتر هستند.
دوره آموزشی لینوکس پلاس از جمله دوره هایی است که شرکت کامپتیا برای ورود به دنیای اوپن سورس و لینوکس طراحی و تدوین کرده است. این دوره هم مثل سایر دوره های شرکت کامپتیا در اصطلاح Vendor Less است و وابسته به هیچ توزیع خاصی از لینوکس نیست و این یک مزیت برای دوره لینوکس پلاس به حساب می آید.
اما بد نیست بدانید که لینوکس پلاس خودش تحت لیسانس انیستیتو لینوکس کانادا یا LPI طراحی و تدوین شده است و بسیاری از سرفصل های آن با دوره های LPI شباهت کامل دارد.
لینوکس پلاس دوره چندان محبوبی نیست و از این بابت که مسیر راهی برای ادامه این دوره طراحی نشده است و شما بعد از گذراندن دوره لینوکس پلاس نمی دانید که برای یادگیری تخصصی تر لینوکس وارد چه دوره ای بشوید ، باعث محبوبیت کمتر این دوره لینوکس نسبت به سایر دوره های آموزشی لینوکس شده است و به همین دلیل است که کمتر جایی در دنیا دوره آموزشی لینوکس پلاس برگزار می کند. دوره آموزشی لینوکس پلاس چیزی معادل دوره آموزشی LPIC 1 موسسه LPI کانادا است.برای مطالعه بیشتر و آشنایی بیشتر با در مباحث و مفاهیم به آموزش لینوس و منبع مقاله در این لینک مراجعه کنید.
امروز می خواهیم آموزش نصب لینوکس با همه روشهای ممکن و همه نکات را با هم یاد بگیریم. در این آموزش نصب لینوکس ما از پایه ای ترین مفاهیم سیستم عامل لینوکس یعنی یک انتخاب درست در نصب لینوکس ، تا انتخاب روشهای نصب مختلف لینوکس ، مزایا و معایب هر روش نصب لینوکس ، از روشن کردن کامپیوتر تا انتخاب توزیع لینوکس و البته نصب گام به گام توضیح هر قسمت از فرآیند نصب لینوکس بصورت مفصل با شما صحبت می کنیم و همه اینها در قالب یک آموزش نصب لینوکس گام به گام در ادامه برای شما آماده شده است.
اولین سئوالی که باید از خود قبل از نصب لینوکس بپرسیم این است که چه نوع روش نصبی را انتخاب کنیم ؟ بله ، روش های متعددی برای نصب سیستم عامل لینوکس وجود دارد که از آن جمله می توان به Dual Boot کردن ، استفاده از CD های Live ، نصب بصورت Fresh Install و نصب در محیط های مجازی اشاره کرد. یکی از خصوصیات ویژه لینوکس این است که براحتی می توان آن را با سیستم عامل های دیگر بصورت همزمان مورد استفاده قرار داد.
برای مطالعه بیشتر و آشنایی بیشتر با در مباحث و مفاهیم به آموزش لینوکس و منبع مقاله در لینک بالا مراجعه کنید.
در یادگیری لینوکس و شروع آموزش لینوکس شما حتما براتون سوالهایی پیش میاد که باید با پاسخ اونها به خوبی آشنا باشید. من توی این مطلب متداول ترین سوالاتی که برای آموزش لینوکس و شروع یادگیری لینوکس هست رو برای شما عزیزان لیست کردم ، هر چند که قبلا مقاله ای کامل با عنوان لینوکس را از کجا شروع کنیم رو نوشتم که خیلی از سوالات داخلش جواب داده شده ، اما شاید بخاین بصورت خاص در خصوص این موارد پاسخی داشته باشید که اینجا جمعشون کردم.
بهترین راه یادگیری لینوکس به زبان فارسی استفاده از یک دوره ساده ، روان ، کاربردی و تدریس توسط یک مدرس با تجربه می باشد. دوره آموزشی لینوکس ( سری LPIC مهندس نصیری ) قطعا بهترین دوره آموزشی لینوکس به زبان فارسی می باشد که شما می توانید با آن براحتی لینوکس را قورت بدهید.
اما روشهای دیگری هم برای یادگیری لینوکس وجود دارد که یادگیری با کتاب روش خوب و کاربردی است . توجه کنید که هدف معرفی بهترین روش یادگیری لینوکس است و قطعا هر کس روش خاص یادگیری خودش را دارد ، شما می توانید ابتدا دوره ویدیوی لینوکس را یاد بگیرید ، سپس با کمک ویدیوهای مکمل ، مقالات و شرکت در تالارهای پرسش و پاسخ ، دانش لینوکس خود را به سطح عالی برسانید.
اساسا سه نوع دوره آموزشی لینوکس حرفه ای در دنیا وجود دارد ، هر چند دوره های متفرقه دیگری هم وجود دارند . دوره های آموزشی انیستیتو حرفه ای های لینوکس کانادا یا LPI که در قالب دوره های آموزشی Linux Essentials ، سری دوره های آموزشی LPIC یک ، دو و سه ارائه می شوند دوره های آموزشی شرکت RedHat که با عنوان های RHCSA و RHCSE مطرح هستند ، دوره آموزشی CompTIA Linux Plus که توسط شرکت کامپتیا و تحت لیسانس شرکت RedHat ارائه می شود . علاوه بر این سه نوع دوره ، دوره های خاص منظوره برای هر توزیع هم ممکن است وجود داشته باشد برای مثال دوره های تخصصی لینوکس OpenSUSE و ... ( دوره آموزشی LPIC 1 )
برای مطالعه بیشتر و آشنایی بیشتر با در مباحث و مفاهیم آموزش لینوکس به منبع مقاله در این لینک مراجعه کنید.